Φάκελος: Εμπρησμοί πολυκαταστημάτων στην Αθήνα.

 

ΜΙΝΙΟΝ - Κατράντζος ΣΠΟΡ (19-12-1980): πλήρης η καταστροφή

Μία ξεχασμένη υπόθεση, που δεν τιμάει τη χώρα μας...

(του Νίκου Δ. – Θ. Νικολαΐδη)

Τα ξημερώματα (3 π.μ.) της Παρασκευής 19 Δεκεμβρίου του 1980, δύο εκκωφαντικές εκρήξεις (που ακούστηκαν με διαφορά μόλις 10 λεπτών) ξύπνησαν τους κατοίκους της Αθηναϊκής πρωτεύουσας! Φωτιές ξέσπασαν αμέσως μετά σε δύο πολυκαταστήματα του κέντρου της Αθήνας, που απείχαν ελάχιστη απόσταση μεταξύ τους. Το περίφημο ΜΙΝΙΟΝ επί τη Πατησίων (κοντά στην Ομόνοια) και το λαμπερό Κατράντζος ΣΠΟΡ (της γνωστής αλυσίδας) που βρισκόταν στη συμβολή της Σταδίου με την Αιόλου (στα Χαυτεία) έγιναν σχεδόν ταυτόχρονα, παρανάλωμα του πυρός.

ΜΙΝΙΟΝ (πριν και μετά...)

«Βιβλική» καταστροφή!

Δεκάδες οχήματα της Πυροσβεστικής έφτασαν στα δύο σημεία, δίνοντας τιτάνια μάχη για τον περιορισμό των πυρκαγιών, δίχως τελικά να καταφέρουν  να διασώσουν από την καταστροφή τις επιχειρήσεις. Ωστόσο πέτυχαν να εμποδίσουν τη φωτιά να φτάσει στα υπόγεια του ΜΙΝΙΟΝ, όπου υπήρχαν εύφλεκτες ουσίες και μία ενδεχόμενη πυροδότησή τους θα έσπερνε τον όλεθρο σε ολόκληρη την περιοχή. 

Από το ΜΙΝΙΟΝ έμεινε μόνο ο σκελετός, ενώ το κτίριο του Βλάση Κατράντζου [γιου του ιδρυτή της επιχείρησης, παλαιού τερματοφύλακα του Άρη Θεσσαλονίκης, Νικολάου Κατράντζου (1911-1978)] καταστράφηκε ολοσχερώς και ουδέποτε επαναλειτούργησε. Ευτυχώς -και αυτό ήταν το μόνο παρήγορο στη σκοτεινή εκείνη υπόθεση- δεν υπήρξαν ανθρώπινες απώλειες.

ΚΑΤΡΑΝΤΖΟΣ - ΣΠΟΡ (εορταστική βιτρίνα)

Η ευθύνη για το χτύπημα.

Με επιστολή της σε εφημερίδα που ελήφθη μετά από λίγα 24ωρα, την ευθύνη για τους εμπρησμούς ανέλαβε μία νεοεμφανιζόμενη οργάνωση («Επαναστατική Οργάνωση Οκτώβρης 1980») η οποία με ένα -μάλλον αμφιλεγόμενο- «μανιφέστο» έκανε λόγο για κτύπημα σε βάρος των εκμεταλλευτών εργοδοτών, που υποχρέωναν τους εργαζόμενους σε εξαντλητικά ωράρια. 

Παράβλεπαν όμως, το γεγονός ότι τα ελληνικά εκείνα καταστήματα απασχολούσαν πολύ κόσμο (π.χ. το ΜΙΝΙΟΝ -που είχε ιδρυθεί το 1944- είχε φτάσει να έχει άνω των 1.000 υπαλλήλων και να είναι το 11^ο μεγαλύτερο κατάστημα της Ευρώπης) εξασφαλίζοντας έτσι εισόδημα σε πάρα πολλές οικογένειες, ενώ συνεργάζονταν με εκατοντάδες μικρο-επαγγελματίες (παραγωγούς προϊόντων, προμηθευτές κλπ) σε ολόκληρη τη χώρα και συνεισέφεραν έτσι στο να ενισχυθεί η εμπορική δραστηριότητα και η οικονομική ζωή, ειδικά τα κρίσιμα χρόνια μετά τη Μεταπολίτευση.

Φωταγωγημένο, το νέο ΜΙΝΙΟΝ (21 Νοεμβρίου 2023)

Ο άθλος του ΜΙΝΙΟΝ!

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του δραστήριου ιδιοκτήτη του ΜΙΝΙΟΝ Γιάννη Γεωργακά, η ζημιά που υπέστη τότε το πολυκατάστημά του άγγιζε τα 2 δισεκατομμύρια δραχμές (!) πάρα πολύ παραπάνω από το ποσό για το οποίο ήταν ασφαλισμένο.  Ας μην ξεχνάμε ότι ήταν η πρώτη ιδιωτική επιχείρηση στην Ελλάδα που εγκατέστησε κλιματισμό, κυλιόμενες σκάλες και ηλεκτρονικούς υπολογιστές, ενώ διέθετε για τους πελάτες του εστιατόριο self service. Ο επιχειρηματίας, όμως, δεν το έβαλε κάτω. 

Ύστερα από λίγες ημέρες μπόρεσε να ξαναρχίσει στοιχειωδώς τη λειτουργία του καταστήματος σε παρακείμενο κτίριο, ενώ το 1983 το ΜΙΝΙΟΝ επανήλθε επίσημα στην αγορά, μέσω δανεισμού. Τα χρέη, ωστόσο, συσσωρεύονταν, με αποτέλεσμα η επιχείρηση να κρατικοποιηθεί για ένα έτος και εν συνεχεία να επιστρέψει στα χέρια του αρχικού ιδιοκτήτη της. Το 1998 αγοράστηκε από την εταιρεία Elmec Sports, για να καταλήξει στον Όμιλο Folli Follie. Το 2021 η εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων Dimand πλειοδότησε στο σχετικό διαγωνισμό και έτσι το ΜΙΝΙΟΝ ετοιμάζεται να ανάψει ξανά τα φώτα του, στις αρχές του 2024!

Το ΑΤΕΝΕ στις φλόγες (3-6-1981)

Η οδυνηρή συνέχεια!

Μετά το σάλο που προκλήθηκε από τις καταστροφές, η κοινή γνώμη περίμενε ασφαλώς να βρεθούν, κάποια στιγμή και να λογοδοτήσουν οι δολιοφθορείς, των οποίων τα κίνητρα παραμένουν έως σήμερα, ανεξιχνίαστα. Ουδείς, ωστόσο συνελήφθη και οι περιορισμένες προσαγωγές υπόπτων που έγιναν τότε, αποδείχθηκαν άσκοπες. Πόσω μάλλον, όταν η καταστροφή είχε και συνέχεια! 

Το θλιβερό απομεινάρι του ΚΛΑΟΥΔΑΤΟΥ (3-6-81)

Πάντα με το σύστημα των ταυτοχρόνων (δύο εστιών) πυρκαγιών, παρόμοια τραγική κατάληξη είχαν οι επιχειρήσεις ΚΛΑΟΥΔΑΤΟΣ (στην Πλατεία Δημαρχείου-Εθνικής Αντίστασης) και ΑΤΕΝΕ των αδελφών Τσιτσόπουλου (επί της οδού Σταδίου 35-37) που κάηκαν ολοκληρωτικά στις 3 Ιουνίου του 1981. 

Μόλις 35 μέρες μετά (7 Ιουλίου 1981) οι τρομοκράτες πυρπόλησαν το κατάστημα ΔΡΑΓΩΝΑΣ (που βρισκόταν από το 1910 στη συμβολή της Αιόλου με τη Σοφοκλέους, έναντι του ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ - 1901). Την ίδια σχεδόν στιγμή, φωτιές έζωναν το υποκατάστημα ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ στον Πειραιά, (στη διασταύρωση των οδών Βασιλέως Κωνσταντίνου & Τσαμαδού), που είχε την ίδια μοίρα.

Ο απόηχος...

Μέσα σε ένα μόλις εξάμηνο, έξι κορυφαίες ελληνικές επιχειρήσεις είχαν οδηγηθεί στην εξαφάνιση! Και ενώ ουδείς «κάθισε στο σκαμνί» για εκείνο το τεράστιο και οργανωμένο (κατά τα φαινόμενα) έγκλημα, ο φάκελος της υπόθεσης έκλεισε και η τρομερή ιστορία ξεχάστηκε... 

Ότι έχει απομείνει σήμερα (Νοέμβριος 2023)
στην οδό Σταδίου, από το ΚΑΤΡΑΝΤΖΟΣ Σπορ

Δεν είναι ασφαλώς, τυχαίο το γεγονός ότι μετά από το μαζικό «ναυάγιο» των ελληνικών επιχειρήσεων, άρχισαν να «ξεφυτρώνουν» ξένοι (πολυεθνικοί) εμπορικοί όμιλοι επενδυτών στην Ελλάδα, που σταδιακά πήραν τα «ηνία» της επαγγελματικής δραστηριότητας.