Ο μήνας Νοέμβριος (μέρα-μέρα)

Εφημερίδα Μακεδονία, φύλλο της 17ης Νοεμβρίου 1974.

1920: Την 1^η Νοεμβρίου διεξάγονται στην Ελλάδα βουλευτικές εκλογές, ενώ ο στρατός της χώρας εμπλέκεται σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Μικρά Ασία. Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος (επικεφαλής του κόμματος των Φιλελευθέρων) υφίσταται δεινή ήττα από την Ηνωμένη Αντιπολίτευση, έναν συνασπισμό φιλοβασιλικών κομμάτων στον οποίο προΐσταται ο μεγάλος πολιτικός του αντίπαλος, Δημήτριος Γούναρης. Το αποτέλεσμα αυτό θα είναι κομβικό για την περαιτέρω εξέλιξη του Μικρασιατικού ζητήματος, καθώς η επιστροφή του εξόριστου βασιλιά Κωνσταντίνου στο θρόνο θα πυροδοτήσει μεγάλες αντιδράσεις των συμμάχων μας της Αντάντ και τελικά την απροσχημάτιστη μεταστροφή τους, υπέρ της Κεμαλικής Τουρκίας. 

1977 (2 Νοεμβρίου) Η πολύωρη νεροποντή στο λεκανοπέδιο της Αθήνας και η έλλειψη των σχετικών υποδομών έχουν σαν επακόλουθο μία τρομερή πλημμύρα, ο τραγικός απολογισμός της οποίας ήταν συνολικά 37 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους από πνιγμό, σε Αθήνα και Πειραιά.

·        1935 (3 Νοεμβρίου) Επισημοποιείται με ένα ιδιαιτέρως αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα η παλινόρθωση του μονάρχη Γεώργιου Β’ στο θρόνο, καθώς ο εξόριστος βασιλιάς έλαβε το συντριπτικό ποσοστό του 97,88% των ψήφων.

·         1908 (4 Νοεμβρίου) Γεννιέται η κορυφαία ηθοποιός του θεάτρου Ελένη Παπαδάκη, μία καλλιτέχνις με πολλές διακρίσεις. Θα δολοφονηθεί από την Πολιτοφυλακή του Ε.Α.Μ. κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών (1944), αφού προηγουμένως στοχοποιήθηκε από συναδέλφους της για σύναψη σχέσεων με το κατοχικό καθεστώς.

·         1959 (5 Νοεμβρίου) Απελαύνεται, κατόπιν αιτήματος των Γερμανικών αρχών προς την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο πρώην ναζί εγκληματίας Μαξ Μέρτεν, ο οποίος είχε έλθει στην Ελλάδα για... διακοπές! Ο Μέρτεν, γυρίζοντας στη χώρα του καταφέρθηκε εναντίον του Έλληνα πρωθυπουργού ενώ παρά τις διαβεβαιώσεις της Γερμανικής κυβέρνησης, ουδέποτε παραπέμφθηκε σε δίκη ώστε να λογοδοτήσει για τις εγκληματικές του πράξεις.

·         1963 (6 Νοεμβρίου) Ο βασιλιάς Παύλος δίδει την εντολή για το σχηματισμό κυβέρνησης στον νικητή των εκλογών Γεώργιο Παπανδρέου, που ηγείται της Ένωσης Κέντρου. Έτσι, μία μακρά περίοδος διακυβέρνησης της χώρας από δεξιές κυβερνήσεις, διακόπτεται.

·         1917 (7 Νοεμβρίου) Έρχεται στον κόσμο στον Πειραιά, ο ηθοποιός και αντιστασιακός Τίτος Βανδής.

·         1977 (8 Νοεμβρίου) Ο αρχαιολόγος Μανώλης Ανδρόνικος ανακαλύπτει και φέρνει στο φως το ταφικό μνημείο του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου Β’, στη Βεργίνα Ημαθίας.

·         1920 (9 Νοεμβρίου) Εκοιμήθη ο Άγιος Νεκτάριος, ο εξ Αιγίνης.

·         2000 (10 Νοεμβρίου) Πεθαίνει σε ηλικία 81 ετών ο οικονομολόγος Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος, τελευταίος ‘πρωθυπουργός’ του δικτατορικού καθεστώτος (1967-1974).

·         1912 (11 Νοεμβρίου) Η εθνοσυνέλευση των Σαμίων κηρύσσει την ένωση της νήσου με την Ελλάδα.

·         1979 (12 Νοεμβρίου) Πεθαίνει από έμφραγμα του μυοκαρδίου σε ηλικία μόλις 49 ετών, ο σπουδαίος στιχουργός Πυθαγόρας Παπασταματίου.

·         1913 (13 Νοεμβρίου) Γεννιέται ο θεατρικός συγγραφέας, σκηνοθέτης και σεναριογράφος Αλέκος Σακελλάριος.

·         1989 (14 Νοεμβρίου) Ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης Μάνος Χατζηδάκις ιδρύει την Ορχήστρα των Χρωμάτων.

·        1922 (15 Νοεμβρίου) Εκτελούνται δια τυφεκισμού στις τότε στρατιωτικές εγκαταστάσεις στου Γουδή (σήμερα δήμος Παπάγου-Χολαργού) οι έξι από τους οκτώ πολιτικούς και στρατιωτικούς που παραπέμφθηκαν σε Έκτακτο Στρατοδικείο και καταδικάστηκαν στην εσχάτη των ποινών, ως υπεύθυνοι για τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ήταν οι πολιτικοί του Λαϊκού Κόμματος (και πρώην πρωθυπουργοί) Δημήτριος Γούναρης, Νικόλαος Στράτος, Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, οι πρώην υπουργοί Γεώργιος Μπαλτατζής και Νικόλαος Θεοτόκης και ο πρώην αρχιστράτηγος της στρατιάς Μικράς Ασίας Γεώργιος Χατζανέστης. Οι άλλοι δύο παραπεμφθέντες ανώτατοι αξιωματικοί Μιχαήλ Γούδας και Ξενοφών Στρατηγός, καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη.

·         1980 (16 Νοεμβρίου) Κατά τη διάρκεια μίας διαδήλωσης για τον εορτασμό της 7^ης επετείου από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, ο Κύπριος φοιτητής Ιάκωβος Κουμής και η εργάτρια Σταματία Κανελλοπούλου πέφτουν νεκροί στην Πλατεία Συντάγματος από βάναυσα κτυπήματα των δυνάμεων καταστολής. Το γεγονός στιγματίζεται μόνο από έναν πολιτικό (Ιωάννης Ζίγδης) ενώ ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης δηλώνει ότι... ακόμη και ο Αρχάγγελος Μιχαήλ σπάθην κρατεί στα χέρια του για να αμυνθεί εναντίον των δαιμόνων. Δεν κρατεί άνθη.

·         1973 (17 Νοεμβρίου) Τα ξημερώματα του Σαββάτου τερματίζεται με αιματηρό τρόπο η κατάληψη των εγκαταστάσεων του Πολυτεχνείου επί της οδού Πατησίων, από χιλιάδες εξεγερμένους (εναντίον του χουντικού καθεστώτος) φοιτητές και εργάτες. Τη βίαιη είσοδο ενός τεθωρακισμένου (που συνέτριψε την κεντρική πύλη του ιδρύματος) ακολουθεί η εισβολή στο χώρο στρατού και χωροφυλάκων, ενώ πραγματοποιούνται εκατοντάδες συλλήψεις και πολλές δολοφονίες εμπλεκομένων και μη, από ακροβολιστές και παρακρατικούς που βρίσκονται στις ταράτσες των παρακείμενων πολυκατοικιών.

·         1903 (18 Νοεμβρίου) Γεννιέται η κορυφαία χορογράφος μας, Δώρα Στράτου.

·         1952 (19 Νοεμβρίου) Ο πρώην αρχιστράτηγος Αλέξανδρος Παπάγος αναλαμβάνει πρωθυπουργός, στα πρότυπα των Ντουάϊτ Αϊζενχάουερ και Σαρλ Ντε Γκωλ.

·         1989 (20 Νοεμβρίου) Επίσημη έναρξη του πρώτου ιδιωτικού τηλεοπτικού σταθμού στην Ελλάδα. Το Μέγκα Τσάνελ εκπέμπει για πρώτη φορά, ενώ κατά σύμπτωση η λειτουργία του θα διακοπεί (προσωρινά) ακριβώς την ίδια ημερομηνία, έπειτα από 29 χρόνια!

·         1923 (21 Νοεμβρίου) Ιδρύεται στον Πειραιά ο Εθνικός Όμιλος Φιλάθλων Πειραιώς Φαλήρου.

·         1940 (22 Νοεμβρίου) Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει την πόλη της Κορυτσάς (στην Βόρεια Ήπειρο – σήμερα Νότια Αλβανία) για τρίτη φορά μέσα σε διάστημα 18 ετών. Ήταν η πρώτη πόλη που αποσπάσθηκε από τα χέρια του Ιταλογερμανικού Άξονα, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

·         1996 (23 Νοεμβρίου) Η καλλονή Ειρήνη Σκλήβα αναδεικνύεται Μις Κόσμος στα καλλιστεία που έλαβαν χώρα στην Ινδία.

·         1922 (24 Νοεμβρίου) Γεννιέται στο τότε Πέτρογκραντ (σήμερα Αγία Πετρούπολη) ο πολύ σημαντικός Έλληνας λογοτέχνης Άρης Αλεξάνδρου.

·         1942 (25 Νοεμβρίου) Βρετανοί κομάντος με την κάλυψη Ελλήνων αντιστασιακών μαχητών του Ε.Λ.Α.Σ. (με επικεφαλής τον Άρη Βελουχιώτη) και του Ε.Δ.Ε.Σ. (υπό την ηγεσία του Ναπολέοντα Ζέρβα) ανατινάζουν τη σιδηροδρομική γέφυρα στο Γοργοπόταμο Φθιώτιδας, καταφέρνοντας ένα σημαντικό πλήγμα στις κατοχικές δυνάμεις. Ήταν μία από τις ελάχιστες φορές (ίσως και η μοναδική) που οι ανταρτικές δυνάμεις των κομμουνιστών και των εθνικοφρόνων έδρασαν από κοινού.

·         1927 (26 Νοεμβρίου) Έρχεται στον κόσμο ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, Νίκος Φώσκολος. Ήταν δημιουργός δύο εκ των μακροβιότερων τηλεοπτικών σειρών στα χρονικά (Ο Άγνωστος Πόλεμος, Η Λάμψη).

·         1965 (27 Νοεμβρίου) Ο αρχαιολόγος Ιωάννης Σακελλαράκης ανακαλύπτει βασιλικό τάφο της Μυκηναϊκής περιόδου, κατά τη διάρκεια ανασκαφών στις Αρχάνες Κρήτης.

·         1912 (28 Νοεμβρίου) Πέφτει μαχόμενος στην πρώτη γραμμή του μετώπου κατά τη μάχη του Δρίσκου (Α’ Βαλκανικός Πόλεμος) ο ποιητής Λορέντζος Μαβίλης.

·         1964 (29 Νοεμβρίου) Μία ξεχασμένη (;) νάρκη εκρήγνυται στο Γοργοπόταμο κατά τη διάρκεια εκδήλωσης μνήμης, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν επί τόπου 13 άνθρωποι και να τραυματισθούν άλλοι 51.

·         1943 (30 Νοεμβρίου) Έλληνες προδότες, μέλη των δοσιλογικών Ταγμάτων Ασφαλείας και υπό την εποπτεία των Γερμανών, εισβάλλουν τις νυκτερινές ώρες σε συνολικά 19 νοσοκομεία της πρωτεύουσας και με βίαιο τρόπο απάγουν ασθενείς - ανάπηρους του ελληνοϊταλικού και του ελληνογερμανικού πολέμου, τους οποίους εν-συνεχεία παραδίδουν στις κατοχικές αρχές. Ακολουθούν 283 εκτελέσεις.