Τρίτη 10 Δεκεμβρίου 2024

Δεκέμβριος 1975: Πως γεννήθηκε η «Ε.Ο. 17Ν»

Τον Ιούλιο του 1974 η λεγόμενη «χούντα των συνταγματαρχών» που είχε καταδυναστεύσει το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού λαού (εξαιρουμένων των οργάνων της και ελαχίστων υποστηρικτών) κατάρρευσε σα «χάρτινος πύργος» λόγω της εμπλοκής της στο πραξικόπημα κατά του Μακαρίου, εκλεγμένου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας (1960-1977). Η Τουρκική εισβολή που ακολούθησε στο νησί (20.7.1974) υπό την ανοχή (αν όχι με τις «ευλογίες») των Η.Π.Α και του Ν.Α.Τ.Ο. αλλά και με «μουδιασμένη» αποδοχή των περισσότερων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, δίνει τη «χαριστική βολή» στο τυραννικό καθεστώς του «αφανούς δικτάτορα» Δημήτρη Ιωαννίδη (25.11.1973 – 23.7.1974), πρώην επικεφαλής της πανίσχυρης Ε.Σ.Α. Οι στρατιωτικοί, δηλώνοντας αδυναμία να φέρουν σε πέρας έναν ολοκληρωτικό πόλεμο Ελλάδας-Τουρκίας, καλούν τους παλαιούς πολιτικούς (που οι ίδιοι είχαν εκδιώξει, στις 21.4.1967 ως «φαύλους») σε σύσκεψη, παραδίδοντάς τους την εξουσία τις βραδινές ώρες της 23ης Ιουλίου. Τα ξημερώματα της επόμενης ημέρας (24.7.74) ο αυτοεξόριστος στο Παρίσι από το 1963, πρώην πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής φτάνει αεροπορικώς στην Αθήνα και αναλαμβάνει πρόεδρος μίας (προσωρινής) Κυβέρνησης Εθνικής Σωτηρίας. Σημειώνεται ότι ο Σερραίος πολιτικός ορκίστηκε σε τελετή μέσα στη Μητρόπολη, υπό τη σκέπη του διορισμένου από τη χούντα «προέδρου της δημοκρατίας» στρατηγού Φαίδωνα Γκιζίκη και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Σεραφείμ.


«Θερμό κλίμα»!

Στους μήνες που ακολούθησαν, η κυβέρνηση προσπάθησε να εδραιώσει την εξουσία της κάτω από ένα κλίμα αμφισβήτησης και κινδύνων, αφού τα «υπολείμματα» του πρώην δικτατορικού καθεστώτος δεν έδειχναν διατεθειμένα να αποδεχτούν ότι η ασύδοτη εποχή τουςείχε περάσει ανεπιστρεπτί. Λόγω της γενικής αγανάκτησης που επικρατούσε για τα γεγονότα στην Κύπρο, τα οποία οδήγησαν σε κατοχή πάνω από το 40% των πιο εύφορων εδαφών του νησιού, καθώς και την υποχρεωτική προσφυγιά εκατοντάδων χιλιάδων ελληνοκυπρίων, η κυβέρνηση Καραμανλή απέσυρε (προσωρινά) τη χώρα απότο στρατιωτικό σκέλος της «Βορειοατλαντικής Συμμαχίας». Η ύπαρξη εκατοντάδων νεκρών (μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν δεκάδες Έλληνες στρατιωτικοί), πάρα πολλών τραυματιών αλλά και περίπου 1.500 αγνοούμενων πολιτών και στρατιωτών, είχε δημιουργήσει ένα έντονο αντί-Αμερικανικό «κοκτέιλ» στο γενικό πληθυσμό της Ελλάδας, ο οποίος ανάμενε με μεγάλη προσδοκία την παραδειγματική τιμωρία των υπευθύνων.


Η τύχη των πραξικοπηματιών.

Οι πρωταίτιοι, έπειτα από μεμονωμένες ενέργειες νεαρών δικηγόρων παραπέμφθηκαν σε δίκη από το5μελές Εφετείο Αθηνών, που πραγματοποιήθηκε στις Γυναικείες Φυλακές Κορυδαλλού από τις 28 Ιουλίου έως τις 29 Αυγούστου του 1975, με πρόεδρο τον Ιωάννη Ντεγιάννη, έναν δημοκράτη ανώτατο δικαστή. Η ετυμηγορία κατά των τριών «κεφαλών» του Απριλιανού καθεστώτος (21.4.1967 – 24.11.1973) υπήρξε «καταπέλτης»: Στρατιωτική απόταξη και καταδίκη σε θάνατο για τους Γεώργιο Παπαδόπουλο, Στυλιανό Παττακό και Νικόλαο Μακαρέζο, ενώ οι υπόλοιποι περίπου 20 συγκατηγορούμενοί τους καταδικάστηκαν είτε σε ισόβια είτε σε πολυετή κάθειρξη, ως ένοχοι «εσχάτης προδοσίας». Ωστόσο αυθημερόν και προφανώς για να κατευνάσει πιθανές αντιδράσεις από ακροδεξιούς κύκλους, η κυβέρνηση έσπευσε να μετατρέψει τις θανατικές ποινές σε ισόβια κάθειρξη, με την επισήμανση «Όταν λέμε ισόβια, εννοούμε ισόβια».


Το πρώτο κτύπημα της μυστηριώδους οργάνωσης.

Τις παραμονές των Χριστουγέννων του 1975 (23 Δεκεμβρίου) ο 46χρονος Αμερικανός αξιωματούχος Ρίτσαρντ Γουέλς, που υπηρετούσε τότε ως σταθμάρχης της CIA στη Ελλάδα και του οποίου η κατοικία ήταν ευρέως γνωστή (!) επέστρεφε στο σπίτι του, όταν δέχτηκε την επίθεση δύο νεαρών ατόμων, που μάλλον υποδύονταν το ερωτευμένο ζεύγος. Ο Γουέλςπυροβολήθηκε από τον άνδρα εξ’ επαφής και έπεσε νεκρός, ενώ συνεργοί των δύο είχαν ακινητοποιήσει τον οδηγό και τη σύζυγό του. Ήταν ο πρώτος εν ενεργεία Αμερικανός πράκτορας που δολοφονήθηκε από τρομοκράτες. Την ευθύνη ανέλαβε με προκήρυξή της που απέστειλε λίγες μέρες μετά στη Γαλλική εφημερίδα Liberation, μία νέο-εμφανιζόμενη οργάνωση με τίτλο «17Νοέμβρη», παραπέμποντας εμφανώς στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Ήταν μία προσπάθεια των δολοφόνων του Γουέλς να συνδέσουν την πράξη τους με τους νεκρούς φοιτητές και άλλους πολίτες, προσδίδοντάς της έτσι, έναν χαρακτήρα… νέμεσης (!)


Οι δίκες των άλλων υπευθύνων.

Ξεχωριστές δίκες υπήρξαν για τους υπεύθυνους της αιματηρής καταστολής της εξέγερσης της νεολαίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (14-17 Νοεμβρίου 1973), που οδήγησε σε δεκάδες νεκρούς και τραυματίες, λόγω της επιβολής του στρατιωτικού νόμου επί αρκετά 24ωρα. Τέλος, επιμέρους δίκες στήθηκαν για τους στυγνούς και αμετανόητους βασανιστές της δικτατορίας, υψηλόβαθμους αξιωματικούς κυρίως του στρατού ξηράς, αλλά και στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας, οι οποίοι κατηγορούνταν, μεταξύ άλλων, για κατάχρηση εξουσίας, βασανισμούς ή ηθική αυτουργία για το βασανισμό πολιτικών αντιπάλων, όπως και για θανάτους που προκλήθηκαν από τις απάνθρωπες μεθόδους που εφάρμοζαν κατά τις «ανακρίσεις» αντιφρονούντων πολιτών, αλλά και συναδέλφων τους (περίπτωση Σπύρου Μουστακλή).


Οι δίκες των βασανιστών.

Δύο από τους πλέον διαβόητους βασανιστές του δικτατορικού καθεστώτος ήταν οι απότακτοι αστυνομικοί (Α’ βαθμού) της Γενικής Ασφάλειας Ευάγγελος Μάλλιος (με καταγωγή από το Κορακοχώρι Ηλείας) και Πέτρος Μπάμπαλης (από την Καμπιά Σπερχιάδας Φθιώτιδας).  Ο δεύτερος μάλιστα από αυτούς, εκτός από αξιωματικός της Αστυνομίας ήταν και απόφοιτος της… Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στα χέρια τους, ωστόσο, βασανίστηκαν με οικτρό τρόπο δεκάδες Έλληνες δημοκράτες (όχι μόνο κομμουνιστές, όπως οι ίδιοι ισχυρίστηκαν) πολλοί εκ των οποίων υπέστησαν βαριές, μόνιμες βλάβες στην υγεία τους. Γι’ αυτό και η κοινή γνώμη παρακολουθούσε με μεγάλο ενδιαφέρον τις δίκες που ακολούθησαν με κατηγορούμενους διάφορους βαθμοφόρους, ειδικά της Αστυνομίας Πόλεων.


Επίορκοι βαθμοφόροι!

Αυτοί οι επίορκοι αξιωματικοί, στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας που η αποστολή τους ήταν η προάσπιση των πολιτών έναντι των εγκληματιών είχαν πείσει τους εαυτούς τους πως, διώκοντας πολίτες Αριστερής ιδεολογίας, προσέφεραν μεγάλες υπηρεσίες στην πατρίδα. Κάτι ανάλογο, σε πιο εκτενή ασφαλώς βαθμό, πίστευαν και οι πραξικοπηματίες, ότι δηλαδή αποτελούσαν τους πιστούς θεματοφύλακες του κοινωνικό-πολιτικού καθεστώτος κατά της «ερυθρής» απειλής. Το πρόβλημα, όμως για αυτούς είναι, ότι κομμουνιστική συνωμοσία (την οποία υποτίθεται ότι απέτρεψε η δήθεν «επανάσταση» του Απριλίου 1967) δεν υπήρξε, ούτε φυσικά εμφανίστηκε το παραμικρό στοιχείο για την εξύφανσή της. Αλλά και στην περίπτωση των αστυνομικών – βασανιστών, η «δικαιολογία» τους δεν έστεκε. Εκτός από τους χαρακτηρισμένους κομμουνιστές ή αριστερούς, στα κολαστήρια του ΕΑΤ-ΕΣΑ, της Γενικής Ασφάλειας (Οδός Μπουμπουλίνας) και του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως (Λεωφόρος Μεσογείων) που μάλιστα οι ίδιοι τα χαρακτήριζαν... νέα ΜΕΡΛΙΝ (!!!) δεινοπάθησαν πολίτες κάθε πολιτικής απόχρωσης. Αρκούσε να εναντιώνονταν, έστω και… λεκτικά στο καθεστώς. Και φυσικά, ούτε κάποια… επανάσταση είχαν πραγματοποιήσει, αφού ο λαός ουδεμία συμμετοχή είχε στο πραξικόπημα αυτών των λίγων αφρόνων ένστολων.


Μετά την πτώση της χούντας.

Μάλλιος και Μπάμπαλης είχαν αποφοιτήσει μαζί από τη Σχολή Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας Πόλεων, όπου φοίτησαν κατά το διάστημα 1958-1960. Οι δεσμοί μεταξύ τους ήταν πολλοί και η συμπεριφορά τους κοινή, καθώς τους συνέδεε πρώτιστα, ένας έντονος αντί-κομμουνισμός. Όταν «έπεσε» το καθεστώς που υπηρέτησαν με φανατισμό, αρχικά φάνηκε πως θα έμεναν ατιμώρητοι. Το Σεπτέμβριο, όμως του 1974 το Υπουργείο Δημοσίας Τάξεως ξεκίνησε τη διενέργεια έρευνας σχετικά με βασανιστήρια που είχαν υποστεί εκατοντάδες πολιτικοί κρατούμενοι της δικτατορίας, από στελέχη (υπαξιωματικούς, αξιωματικούς και άνδρες) των σωμάτων ασφαλείας. Τότε ο Μπάμπαλης τέθηκε σε διαθεσιμότητα ενός έτους, έως ότου διαλευκανθεί η εμπλοκή του. Ήταν κατηγορούμενος, όπως και ακόμη έξι συνάδελφοί του, για βασανισμούς πολιτών. Ωστόσο στις 14 Μαρτίου του 1975 «με ομοφωνία Ανακριτού και Εισαγγελέως κρίθηκε… απολυτέος, τελών σε διαθεσιμότητα». Δεν είχε αποδειχθεί η ενοχή του απέναντι στις κατηγορίες που τον βάρυναν. Όμως σύντομα (2 Ιουλίου 1975) ο Μπάμπαλης προφυλακίστηκε, έπειτα από νέα μήνυση που υποβλήθηκε εναντίον του, για βασανιστήρια.

Η πρώτη δίκη-παρωδία.

Στις 11 Νοεμβρίου του 1975 ξεκίνησε από το Μικτό Κακουργιοδικείο της Χαλκίδας μία πρώτη δικαστική διαδικασία με κατηγορούμενους δεκαπέντε πρώην αστυνομικούς της χούντας που τους βάρυναν σοβαρότατες κατηγορίες για κατάχρηση εξουσίας και συμμετοχή σε βασανιστήρια πολιτών. Οι Μάλλιος και Μπάμπαλης ήταν μεταξύ αυτών των δεκαπέντε. Οι περισσότεροι από τους κατηγορούμενους, όπως έγραψε ο Τύπος της εποχής, υπήρξαν προκλητικοί και είρωνες έναντι των θυμάτων τους που κατέθεσαν, συχνά υπό την ανοχή της έδρας. Οι δε ποινές που ανακοινώθηκαν στις 30 Νοεμβρίου ήταν το λιγότερο, «αστείες»: Για τα απάνθρωπα βασανιστήρια στα οποία υπέβαλλαν εκατοντάδες ανθρώπους κατά το χρονικό διάστημα Νοέμβριος 1973 – Απρίλιος 1974, τέσσερις εξ’ αυτών αθωώθηκαν (μεταξύ τους ο Μπάμπαλης για τον τυπικό λόγο της μη εγκαίρου έγκλησης) ενώ οι άλλοι έντεκα καταδικάστηκαν σε φυλάκιση λίγων μηνών, αλλά με δικαίωμα… εξαγοράς. Ο Μάλλιος δικάστηκε σε μόλις δέκα μήνες, τους οποίους φυσικά και εξαγόρασε. Ο μόνος που οδηγήθηκε στη φυλακή ήταν ο Μπάμπαλης, για το λόγο ότι σε βάρος του εκκρεμούσε κι άλλη κατηγορία. Ωστόσο η κατηγορία αυτή (επίσης για βασανισμούς) γρήγορα μετατράπηκε από κακούργημα σε… πλημμέλημα, με συνέπεια να αφεθεί ελεύθερος στις 22 Απριλίου του 1976. Ακολούθησε η απόταξή του από την Αστυνομία (14.5.1976)


Δεύτερη και τρίτη δίκη.

Το Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους (1975) είχε διεξαχθεί μία δεύτερη δίκη, από το 3μελές Πλημμελειοδικείο Πατρών. Σε αυτήν ο Μπάμπαλης αθωώθηκε από την κατηγορία των βασανισμών. Το ίδιο και ο Μάλλιος. Το Μάιο του 1976 ο Μπάμπαλης αποτάχθηκε κι αυτός από την Αστυνομία Πόλεων. Στις 17 Σεπτεμβρίου 1976 ξεκίνησε η τρίτη κατά σειρά δίκη των πρώην αστυνομικών, αυτή τη φορά από το 3μελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών που συνεδρίασε σε αίθουσα του Διαρκούς Στρατοδικείου (Ρουφ). Υπάρχουν τώρα συνολικά επτά κατηγορούμενοι, με τους Μάλλιο – Μπάμπαλη να περιλαμβάνονται σε αυτούς. Στις 12 Οκτωβρίου εκδίδεται η απόφαση, με το Μπάμπαλη να είναι ο μόνος που κλείνεται στη φυλακή προκειμένου να εκτίσει το υπόλοιπο της ποινής του (2 μήνες) έχοντας καταδικασθεί σε 24 μήνες φυλάκιση. Ο Μάλλιος καταδικάστηκε (πρωτόδικα) σε 17 μήνες. Στο Εφετείο η ποινή του Μπάμπαλη μειώθηκε και έτσι στις 23 Οκτωβρίου του 1977 αποφυλακίσθηκε οριστικά.

Οι Μάλλιος και Μπάμπαλης δολοφονούνται έξω από τις οικίες τους!

Στις 14 Δεκεμβρίου του 1976 αργά το απόγευμα, ο Μάλλιος πάρκαρε (όπως το συνήθιζε) το αυτοκίνητό του έξω από το Α.Τ. Παλαιού Φαλήρου και επέστρεφε πεζή στο σπίτι του, επί της Οδού Άτλαντος.  Εκείακριβώς, δέχτηκε πυροβολισμούς δύο αγνώστων και τραυματίστηκε βαριά, προλαβαίνοντας πριν εκπνεύσει (λίγες ώρες μετά) να κάνει λόγο για «έναν ψηλό και μία κοπέλα». Η δολοφονία του Μάλλιου καταδικάστηκε από τον πολιτικό κόσμο, όμως σημαντικό μέρος της κοινής γνώμης την «αποδέχτηκε» σιωπηλά, μάλλον ως δίκαιη τιμωρία για τα εγκλήματά του που, ουσιαστικά είχαν μείνει ατιμώρητα.

Δήλωση Ευάγγελου Αβέρωφ και Βρετανού πρέσβη.

Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας της πρώτης κυβέρνησης Καραμανλή Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας που προηγουμένως είχε θεωρηθεί σαν «γεφυροποιός» μεταξύ των χουντικών και των δημοκρατών, θέλησε να «απαλύνει» τα όποια αμαρτήματα του νεκρού Μάλλιου. Ήταν, είπε… «άτυχος, ως υπεύθυνος του Τομέα της Ασφάλειας που ανέκρινε τους κομμουνιστές». Επίσης πρόσθεσε πως «δεν ήταν βασανιστής, αν και ασφαλώς όπως και πολλοί άλλοι, είχε μάλλον… χαστουκίσει κρατουμένους, κατά τη διάρκεια των ανακρίσεων». Αυτές οι δηλώσεις έκαναν τον τότε βρετανό πρέσβη στην Ελλάδα να αναφερθεί με έκθεσή του προς το Φόρεϊν Όφις στον Έλληνα πολιτικό κρίνοντας ότι ανήκει στη δεξιά πτέρυγα της κυβέρνησης και προειδοποιώντας για τη βαρύτητα των λόγων του. 

Ο τόπος της δολοφονίας του Μάλλιου.


Επεισόδια στην κηδεία του Μάλλιου!

Στις 11π.μ. της 16.11.1976 έγινε η κηδεία του αστυνόμου από το Α’ Νεκροταφείο Αθηνών κατά τη διάρκεια της οποίας σημειώθηκαν εκτεταμένα επεισόδια, καθώς ομάδα ακροδεξιών που κραύγαζαν αντί-κομμουνιστικά συνθήματα ξυλοκόπησαν δημοσιογράφους. Αρχικά η αστυνομία παρέμεινε αμέτοχη, στη συνέχεια όμως οι ταραξίες μεταξύ των οποίων ο «θεωρητικός» της χούντας Γ. Γεωργαλάς και ο μετέπειτα γ. γραμματέας της φιλοναζιστικής – εγκληματικήςοργάνωσης «Χρυσή Αυγή» Νίκος Μιχαλολιάκος, συνελήφθησαν. Γενική, πάντως, ήταν για αρκετό καιρό, όπως εκφράσθηκε από τα Μ.Μ.Ε., τις Αρχές και τον πολιτικό κόσμο, η εντύπωση πως οι δολοφονικές ενέργειες της «17 Ν» ίσως να υποδήλωναν επέμβαση μυστικών  υπηρεσιών  άλλης χώρας, με στόχο την αποσταθεροποίηση και την αναστάτωση της Ελλάδας.


Η 'ατιμωρησία' των φονιάδων…

Ένα ακόμη κραυγαλέο περιστατικό του οποίου οι συνθήκες διαλευκάνθηκαν πλήρως, ήταν η φριχτή δολοφονία του βουλευτή της Ε.Δ.Α. Γιώργη Τσαρουχά που έλαβε χώρα στα μπουντρούμια της Κ.Υ.Π. Θεσσαλονίκης στις 9.5.1968. Αντιθέτως, για άλλες περιπτώσεις εγκλημάτων όπως εκείνες του δημοκράτη δικηγόρου Νικηφόρου Μανδηλαρά και του αξιωματικού των Καταδρομών Γεωργίου Παναγούλη (του οποίου δεν βρέθηκε καν η σωρός) ουδέποτε κατηγορήθηκε κάποιος. Αλλά και για την κτηνώδη δολοφονία Τσαρουχά σταχέρια των δημίων του, παρότι οι τελευταίοι (τους οποίους η χούντα είχε παρασημοφορήσει) παραπέμφθηκαν τελικά σε δίκη το Μάιο του 1978 (δέκα ολόκληρα χρόνια μετά το θάνατο του βουλευτή) κρίθηκαν μεν ένοχοι, καταδικάστηκαν δε, σε πολύ μικρές ποινές. 


Η δολοφονία του Μπάμπαλη.

Μετά τη δολοφονία του Μάλλιου ο Μπάμπαλης για ένα διάστημα κατέφυγε στο εξωτερικό, ώστε να προστατευθεί. Είχε προφανώς αντιληφθεί ότι θα ήταν κάποιος από τους επόμενους στόχους των τρομοκρατών. Το βράδυ της 31ης Ιανουαρίου του 1979, ωστόσο, ο Μπάμπαλης δολοφονήθηκε από «δύο νεαρούς» κι αυτός έξω από το σπίτι του, στην περιοχή του Αγίου Σώστη. Την ευθύνη ανέλαβε μία άλλη τρομοκρατική οργάνωση («Ιούνης ‘78») η οποία, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια ήταν ένα παρακλάδι του «Επαναστατικού Λαϊκού Αγώνα». Ο νεκρός αστυνόμος κηδεύτηκε την επομένη μέρα, 1η Φεβρουαρίου, από το Κοιμητήριο της Νέας Σμύρνης.

Πηγές

Αρχείο εφημερίδας Μακεδονία.

https://tvxs.gr/istoria/san-simera-istoria/14-dekemvrioy-1976-i-17n-dolofonei-ton-archivasanisti-tis-choyntas-e-mallio/

https://www.newsbeast.gr/portraita/arthro/3006795/o-archivasanistis-tis-asfalias-pou-ektelese-to-elliniko-antartiko-poleon

https://www.alfavita.gr/koinonia/402347_hroniko-tis-dolofonias-toy-basanisti-tis-hoyntas-eyaggeloy-mallioy

https://tsak-giorgis.blogspot.com/2018/01/78.html

https://www.eviazoom.gr/2022/11/xounta-oi-arxivasanistes-tis-asfaleias.html

https://www.patrisnews.com/14-dekemvrioy-1976-i-17n-dolofonei-ton-archivasanisti-tis-choyntas-e-mallio/#goog_rewarded

https://enallaktikos.gr/14-dekemvrioy-1976-i-17n-ektelei-ton-archivasa/

https://www.imerodromos.gr/50-chronia-apo-tin-agria-dolofonia-tou-giorgi-tsaroucha/


 

 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ο «ματωμένος» Δεκέμβρης του 1944

( Γράφει ο Νίκος Δ. – Θ. Νικολαΐδης ) Κάθε Δεκέμβριο η σκέψη μου πλανιέται σε εκείνο το ολέθριο «κίνημα των Αριστερών»[*] με στόχο την κατ...