Σαν σήμερα: Η Θεσσαλονίκη μας ελεύθερη!

 

Πίνακας: Η Άλωση της Θεσσαλονίκης από τον Οθωμανό  σουλτάνο Μουράτ Β'
(πηγή: military-history.gr)

Ύστερα από Οθωμανική σκλαβιά 5 αιώνων (29 Απριλίου 1430 - 26 Οκτωβρίου 1912)

(Γράφει ο ιστορικός ρέκτης Νίκος Δ. - Θ. Νικολαΐδης)

Οκτώβριος 1912: ο Α' Βαλκανικός πόλεμος είναι σε πλήρη εξέλιξη και τα τέσσερα συμμαχικά χριστιανικά κράτη (Ελλάς, Βουλγαρία, Σερβία, Μαυροβούνιο) επιδιώκουν τα όσο το δυνατόν ευρύτερα γεωγραφικά αποκτήματα, σε βάρος της παραπαίουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Βουλγαρία, από την πλευρά της, διαθέτοντας το συντριπτικά πολυπληθέστερο στρατό ψάχνει εναγωνίως διέξοδο προς το Αιγαίο Πέλαγος, προκειμένου να πραγματοποιήσει το μεγαλοϊδεατικό της όραμα, που "γέννησε" η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου (1878). Ελλάδα και Σερβία μάχονται για την κατάληψη Μακεδονικών εδαφών, στα οποία βρίσκονται πυκνοί πληθυσμοί ομοεθνών τους, ενώ το "μικρό" Μαυροβούνιο προσβλέπει κι αυτό, στην εδαφική του ενδυνάμωση.

12 Οκτωβρίου 1944: Ελεύθερη η Αθήνα!

 

Ακρόπολις των Αθηνών (12 Οκτωβρίου 1954)

81 χρόνια από την απελευθέρωση της Αθήνας στις 12 Οκτωβρίου 1944

Στις 12 Οκτωβρίου 1944 η Αθήνα λυτρώθηκε από τη ναζιστική τυρανία. Μετά από 3,5 εφιαλτικά χρόνια βάρβαρης Κατοχής αλλά και μεγαλειώδους Εθνικής Αντίστασης, ο λαός της Αθήνας υποδέχθηκε την ελευθερία του με μια πρωτόγνωρη έκρηξη χαράς και δίκαιη υπερηφάνεια για τους σκληρούς αγώνες και τις θυσίες του.

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι η Εθνική μας Αντίσταση είχε εξαιρετικά επιτεύγματα: κανένας Έλληνας δεν πολέμησε στο Ανατολικό μέτωπο, ούτε σε άλλο μέτωπο κατά των συμμαχικών δυνάμεων, ματαιώθηκε πολιτική επιστράτευση και σώθηκε η ελληνική νεολαία από τα κάτεργα του Χίτλερ την ώρα που 7,5 εκατομμύρια νέοι απ’ όλη την Ευρώπη δούλευαν ως σκλάβοι στα γερμανικά κολαστήρια, αποτράπηκε η προσάρτηση ολόκληρης της Μακεδονίας από την Βουλγαρία και είχαμε το θαύμα της “Ελεύθερης Ελλάδας” στο 40% της έκτασης της ελληνικής επικράτειας, με πρωτοποριακούς δημοκρατικούς θεσμούς οργάνωσης της παραγωγής και της κοινωνίας. Επιπλέον, με την πολύπλευρη, μαζική και ηρωική δράση του Λαού μας απέναντι στην τριπλή γερμανική, ιταλική και βουλγαρική κατοχή, καθηλώθηκε στην Ελλάδα σημαντικός αριθμός μεραρχιών του Άξονα, τις οποίες στερήθηκε ο Χίτλερ από κρίσιμα για την εξέλιξη του πολέμου μέτωπα.

Σαν σήμερα: «Το όνομά μου είναι Άνθρωπος!»

Εφημερίδα 'Μακεδονία', φύλλο της 2.10.1976
(Πηγή: Εθνική Βιβλιοθήκη).

Η έκδοση του Πόλε!

(Γράφει ο ιστορικός ρέκτης Νίκος Δ. – Θ. Νικολαΐδης)

Στις 1 Οκτωβρίου του 1976 ο Γερμανός δικηγόρος, πολιτικός και μαχητικός ακτιβιστής Ρολφ Πόλε, τότε 34 ετών, εκδόθηκε από τις ελληνικές στις δυτικογερμανικές αρχές, κατόπιν απόφασης (με πλειοψηφία 4-1) του Αρείου Πάγου. Ο Άρειος Πάγος ακύρωσε έτσι, την πρωτόδικη απόφαση του Εφετείου, το οποίο με ψήφους 3-2 είχε απορρίψει το σχετικό αίτημα των γερμανικών αρχών, με το αιτιολογικό ότι η δράση του, επομένως και οι κατηγορίες που τον βάρυναν (ήταν νομικός σύμβουλος στην Οργάνωση Φράξια Κόκκινος Στρατός) είχαν πολιτικό χαρακτήρα. Ακολούθησε ο εγκλεισμός του στα γερμανικά «λευκά κελιά», έως το 1982 που αφέθηκε ελεύθερος λόγω ολοκλήρωσης της ποινής του. Το 1984 επέστρεψε και εγκαταστάθηκε μόνιμα στη χώρα μας, όπου και νυμφεύθηκε τη συνήγορό του, Κατερίνα Ιατροπούλου. Ο Πόλε δε θέλησε να γυρίσει ποτέ στην πατρίδα του και πέθανε τελικά στην Ελλάδα (όπου εργαζόταν ως καθηγητής γερμανικών και μεταφραστής) στις 7 Φεβρουαρίου του 2004 και σε ηλικία μόλις 62 ετών, από καρκίνο.

Χρ. Σπανομανώλης: «Ξεπλήρωσα έναν όρκο…»

 

Η συγκλονιστική μαρτυρία ενός Έλληνα επιζώντα της Μικρασίας!

(Γράφει ο Νίκος Δ. – Θ. Νικολαΐδης)

Πριν από 70 ολόκληρα χρόνια, στο φύλλο της Παρασκευής 30 Σεπτεμβρίου 1955, η εφημερίδα Έθνος δημοσίευσε μία πρωτοσέλιδη αναγγελία: Με έναρξη τη Δευτέρα 3 Οκτωβρίου και σε καθημερινές συνέχειες, ξεκινούσε μία παράθεση αποσπασμάτων (ουσιαστικά ήταν προδημοσίευση ενός βιβλίου, που κυκλοφόρησε σύντομα) του ημερολογίου ενός στρατιώτη που είχε καταφέρει να επιστρέψει ζωντανός από την «κόλαση» της αιχμαλωσίας του, ύστερα από την κατάρρευση του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος στη Μικρά Ασία, τον Αύγουστο του μοιραίου 1922.

Ο αφηγητής ονομάζεται Χριστόφορος Α. Σπανομανώλης και είχε γεννηθεί στη Σμύρνη (της τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας) το 1900. Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου υπηρέτησε αναγκαστικά (ως οθωμανός υπήκοος) στον τουρκικό στρατό, ενώ μετά την ελληνική απόβαση (Μάιος 1919) αυτομόλησε μαζί με τα δύο του αδέλφια και κατατάχθηκαν στις τάξεις των ελληνικών δυνάμεων. Όντας τηλεφωνητής, ήταν σε θέση να αντιλαμβάνεται "από πρώτο χέρι" τις εξελίξεις, ιδιαίτερα εκείνες που οδήγησαν στο «σπάσιμο» του μετώπου και στην άτακτη υποχώρηση των ελληνικών δυνάμεων. Αιχμαλωτίστηκε, όπως και τα δύο του αδέλφια, υπέμεινε μαρτύρια και στερήσεις, αλλά, σε αντίθεση με εκείνα, επέζησε και κατάφερε να γυρίσει στην Ελλάδα έναν χρόνο αργότερα, με τη συμφωνίαπερί ανταλλαγής των αιχμαλώτων.

"Εις την ποινήν του θανάτου!"

 

Σαν σήμερα πριν από μισόν αιώνα: Η "Νέμεσις" της Γ' Ελληνικής Δημοκρατίας!

(Γράφει ο Νίκος Δ. - Θ. Νικολαΐδης)

Στις 24 Αυγούστου του 1975 (ακριβώς 13 μήνες μετά από την αποκατάσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος) το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών με πρόεδρο τον (μετέπειτα βουλευτή) Ιωάννη Ντεγιάννη, εκδίδει την απόφασή του στη δίκη των πρωταιτίων του στρατιωτικού πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967 (αριστερά). 

Έναν αιώνα πίσω: «… για του Πάγκαλου τα γούστα…»

Πέμπτη 25 Ιουνίου 1925: Ένοπλοι στρατιώτες επί της οδού Μητροπόλεως 3
(Θέατρο Διονύσια), στο Σύνταγμα.

Η 100ετηρίς επέτειος ενός στρατιωτικού κινήματος, που εξελίχθηκε σε μία βραχύβια δικτατορία οπερετικού τύπου!

(Γράφει ο Νίκος Δ. – Θ. Νικολαΐδης)

Σήμερα οι περισσότεροι θεωρούμε από αδιανόητη έως αδύνατη μία δυναμική παρέμβαση των στρατιωτικών αρχηγών του τόπου στα πολιτικά μας πράγματα. Ωστόσο, έναν ακριβώς αιώνα πίσω η Ελλάδα μαστιζόταν από μία σειρά στρατιωτικών κινημάτων, που τα περισσότερα είχαν τον χαρακτήρα παρέμβασης υπέρ μίας πολιτικής παράταξης, ή εκδηλώνονταν με στόχο την «προστασία» της μορφής του Πολιτεύματος. Πάντως, υπήρξαν και τουλάχιστον δύο συγκεκριμένες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια του Μεσοπόλεμου, που το επιβληθέν πραξικόπημα εξελίχθηκε σε κανονική δικτατορία, με πιο χαρακτηριστικό το καθεστώς της «4^ης Αυγούστου» (1936 – 1941) υπό τον Ιωάννη Μεταξά.

Τα Ερπετά…

Charles Sobhraj & Marie-Andree Leclerc (1975)

(Του Νίκου Δ. – Θ. Νικολαΐδη)

Δύο σχεδόν παράλληλες ιστορίες στυγνής εγκληματικής δράσης…

Ως «Κατά συρροή δολοφόνος» (στα Αγγλικά: Serial Killer) συχνά περιγράφεται ένα άτομο που διαπράττει επαναλαμβανόμενες (και ιδίου «μοτίβου») εγκληματικές πράξεις (κυρίως φόνους) δίχως την παραμικρή συστολή, με ένα κίνητρο που δείχνει δυσανάλογο προς τη βαρύτητα των πράξεών του. Τον Απρίλιο του 2021 η τηλεοπτική συνδρομητική πλατφόρμα Netflix σε συνεργασία με το Βρετανικό Δίκτυο BBC One, παρουσίασαν μία δραματική σειρά με τίτλο The Serpent (Το Φίδι) που είναι βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα. Σε ένδειξη σεβασμού για τη μνήμη των θυμάτων αυτής της απίστευτης ιστορίας, οι διάλογοι του έργου είναι αποκλειστικά μυθοπλαστικοί. Ας δούμε όμως, περί τίνος πρόκειται…

Τετενές και Καραμουρτζούνης: Οι αμφιλεγόμενοι!

 

Ο (απολαυστικός ως "Μαυρογυαλούρος")
ηθοποιός Λάμπρος Κωνσταντάρας.

(Γράφει ο Νίκος Δ. - Θ. Νικολαΐδης)

Υπάρχουν κάποια επώνυμα, που είτε από συγκυρία είτε δικαιολογημένα, έχουν αποκτήσει έναν συγκεκριμένο χαρακτήρα στο δημόσιο λόγο και η εκφορά τους συνδυάζεται συχνά με μία διάθεση κυνικού αστεϊσμού. Όσο πιο αμφιλεγόμενος μείνει κάποιος, με τη δράση και τα έργα του στο συνολικό θυμικό, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να μνημονεύεται (όχι πάντα ευχάριστα) από τις επόμενες γενιές. Ας ασχοληθούμε με δύο από τις πλέον χαρακτηριστικές περιπτώσεις ανθρώπων αυτής της κατηγορίας.

Κουρδική… «Βάρκιζα»: Ιστορικό κάλεσμα Οτσαλάν για ειρήνευση!

 

(Του Νίκου Δ. - Θ. Νικολαΐδη)

Πριν μόλις λίγες ώρες γνωστοποιήθηκε μέσα στην Τουρκική Βουλή, το πολύ-αναμενόμενο κάλεσμα του φυλακισμένου από το Φεβρουάριο 1999 ηγέτη του Κουρδικού «Εργατικού Κόμματος», Αμπντουλάχ Οτσαλάν (ΕΓΣ «Άπο») προς τους μαχητές του επαναστατικού στρατού του PKK να εγκαταλείψουν τον ένοπλο αγώνα και να συνεισφέρουν, από κοινού με την τουρκική κυβέρνηση στην οριστική ειρήνευση των νοτιοανατολικών περιοχών της χώρας, οι οποίες κατοικούνται από συμπαγείς Κουρδικούς πληθυσμούς.

Προδιαγεγραμμένη εξέλιξη.

Ήδη από λίγους μήνες πριν, η δήλωση του (παλαιότερα άκαμπτου στο ζήτημα των Κούρδων), αρχηγού του Εθνικιστικού Κόμματος της Τουρκίας και εταίρου στην κυβέρνηση, Μπαχτσελί, πως «ο Οτσαλάν θα μπορούσε να αποφυλακιστεί, με την προϋπόθεση ότι θα πείσει τους πρώην μαχητές του να καταθέσουν τα όπλα», πέρα από την γενική έκπληξη που προκάλεσε, έχει προετοιμάσει το κλίμα στη γείτονα, για έναν ιστορικό συμβιβασμό. 

Σαν σήμερα: Επί ποδός πολέμου!

 

(Πηγή: corfupress.gr)

Όταν Ελλάδα και Τουρκία βρέθηκαν ένα βήμα πριν τη σύρραξη!

(Γράφει ο Νίκος Δ. - Θ. Νικολαΐδης)

Μπιλ Κλίντον (Ιανουάριος 1996):«Νόμιζα ότι οι βοηθοί μου αστειεύονταν όταν έλεγαν ότι η Τουρκία και η Ελλάδα θα εμπλακούν σε πόλεμο για βραχονησίδες στις οποίες δεν ζουν παρά μόνο πρόβατα».

«Κρίση στα Ίμια» ονομάζεται εμφατικά η έντονη αντιπαράθεση που ξέσπασε τον Ιανουάριο του 1996 μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, έχοντας αφορμή την αμφισβήτηση από την δεύτερη, του καθεστώτος κυριαρχίας υπέρ της πρώτης που ίσχυε στην περιοχή των βραχονησίδων του Αιγαίου Πελάγους, με βάσει την παλαιότερη (1932) Ιταλο-τουρκική σύμβαση. Κατά τη διάρκεια των 7 ημερών που διήρκεσε η κρίση, το ενδεχόμενο κήρυξης ενός πολέμου μεταξύ των δύο χωρών υπήρξε πολύ πιθανό και αποφεύχθηκε χάρις στην παρέμβαση του ΝΑΤΟ αλλά κυρίως των Ηνωμένων Πολιτειών. Σε όλη τη διάρκεια της κρίσης αναδείχθηκε η δυσπιστία του τότε Έλληνα πρωθυπουργού (ο Κώστας Σημίτης μόλις είχε αναλάβει την εξουσία) προς την ηγεσία κρατικών υπηρεσιών και ειδικότερα των ενόπλων δυνάμεων, με χαρακτηριστική τη μετέπειτα δήλωσή του πως «οι ένοπλες δυνάμεις έφταιξαν και θα πληρώσουν». Επίσης, η φράση του «θέλω να ευχαριστήσω την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών» που μάλιστα ειπώθηκε εντός της Ελληνικής Βουλής, από πολλούς ερμηνεύτηκε ως ταπεινωτική για τη χώρα. Αργότερα ο τότε αρχηγός ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Χρήστος Λυμπέρης επιχείρησε να απαντήσει στις αιτιάσεις εναντίον του, εκδίδοντας ένα πόνημα με θέμα τη διαχείριση κρίσεων.